SOLK/ALK: Onbegrepen pijn

SOLK staat voor Somatisch (ander woord voor lichamelijk), Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten. Ook de termen ‘functionele klachten’ en ‘medisch onverklaarde klachten’ worden gebruikt. SOLK kan in het hele lichaam voorkomen. Vaak is het buikpijn, hoofdpijn, vermoeidheid of langdurige pijn in gewrichten of spieren.

De term SOLK gebruiken we voor lichamelijk klachten die maar niet overgaan en waarbij de dokter geen beschadiging of ziekte van het lichaam heeft gevonden. Dit kan heftig zijn en je dagelijks leven negatief beïnvloeden. Leuke dingen doen is niet leuk meer, net als afspreken met vrienden of naar school gaan. Hieronder geven we meer uitleg over SOLK en ‘onbegrepen pijn’.

Als de dokter geen ziekte of beschadiging van het lichaam heeft gevonden, hoe verklaar je het dan?

Je lichaam en je leven kan uit balans raken. We denken dat bij pijn verkeerde pijnsignalen en pijnbanen kunnen ontstaan. Hierdoor voel je pijn zonder dat er iets beschadigd is. Bij moeheid blijf je maar moe zonder dat je begrijpt waarom. Hieronder noemen we enkele oorzaken.

1. 1. Een nare gebeurtenis, bijvoorbeeld iemand die je goed kent is overleden, je ouders gaan scheiden of je wordt gepest op school)

1. 1. Een infectie, bijvoorbeeld keelpijn door een virus. De keelpijn kan dan blijven als het virus al weg is.

1. 1. Een beschadiging, bijvoorbeeld je hebt je knie verdraaid, de knie is niet meer dik maar de pijn blijft.

Soms is niet duidelijk aan te geven waarmee het is begonnen. Sommige mensen zijn er extra gevoelig voor. Het helpt ook niet mee als je niet lekker in je vel zit. Bijvoorbeeld als je weinig fijne mensen om je heen hebt of als je vaak slecht slaapt.

SOLK komt bij kinderen en bij volwassen veel voor. Onderzoek geeft aan dat een kwart van de tieners langdurige pijnklachten, hoofdpijn, buikpijn of moeheid heeft zonder dat de dokter een oorzaak heeft gevonden. Het komt minder voor bij hele jonge kinderen en bij jongens.

Dit is lastig te zeggen. SOLK kan álle klachten geven overal in je lichaam. Pijn en vermoeidheid komen het meest voor. Vaak heb je ook slaapproblemen, misselijkheid of hartkloppingen. Soms veranderen de klachten in de loop van de tijd.

De dokter luistert naar je verhaal, onderzoekt je en gaat zorgvuldig na of je klachten passen bij een bekend ziektebeeld. Er zijn drie mogelijkheden

1. 1. De klachten passen goed bij SOLK, er is geen extra onderzoek nodig.

1. 1. Er is extra onderzoek nodig om zeker te weten dat er geen medische oorzaak is. Dus geen aantoonbare ziekte of beschadiging. Dit extra onderzoek kan bijvoorbeeld bloedonderzoek, een röntgenfoto of een scan zijn.

1. 1. Er wordt een medische oorzaak gevonden maar je klachten zijn heftiger dan je hierbij zou verwachten. Bijvoorbeeld: je hebt moeite gehad met poepen, dat gaat nu goed, maar de buikpijn blijft.

Het is belangrijk om weer te vertrouwen op je lichaam. Het is soms best lastig te schakelen in je hoofd dat er geen medische oorzaak is. Het helpt je als dit lukt. Weet dat SOLK over kan gaan. Dit gaat stapje voor stapje. Doe dingen waar je blij van wordt, ga zo veel mogelijk naar school en naar buiten. Dat helpt. Een fysiotherapeut of revalidatiearts kunnen hierbij ondersteunen. Ook een psycholoog kan je helpen. Het is bewezen dat cognitieve gedragstherapie of hypnotherapie goede behandelingen zijn en je verder kunnen helpen.

Je kunt echt helemaal beter worden. Soms blijft er wel een ‘gevoelige plek’ in je lichaam maar je hebt dan geleerd hiermee om te gaan. Een kleine groep kinderen houdt last. Na een goede behandeling hoeft dit geen hoofdrol meer te spelen in jouw leven.

SOLK is niet bij iedereen even erg. De manier waarop jijzelf, je ouders, vrienden en school met jouw klachten omgaan, is van invloed en bij iedereen anders. Ook als je al lang last hebt en  angstig bent of somber, kan het moeilijker zijn. Het is belangrijk om SOLK op tijd te (h)erkennen en aan te pakken.